Astrid Joosten maakte Documentaire De Magie van Mandela

Astrid Joosten maakte Documentaire 'De Magie van Mandela'

Wat maakt Mandela nu zo bijzonder dat mensen emotioneel worden als ze het over een ontmoeting met Mandela hebben? Met die vraag in de hand begint Astrid Joosten haar zoektocht.

Op 23 december zendt de VARA een 5 kwartier durende documentaire uit van Astrid Joosten en Cees Overgaauw over ‘de magie van Mandela’.



Wim Kok, Karin Bloemen, Ed van Thijn, Ruud Gullit, Astrid Joosten: allemaal worden ze emotioneel als ze over de Zuid-Afrikaanse oud-president Mandela spreken. Waarom vielen ze als een blok voor Madiba, zoals Nelson Mandela bij zijn stamnaam genoemd wordt? In de VARA documentaire ‘De Magie van Mandela’ gaat Astrid Joosten op zoek naar de overtuigingskracht en het charisma van Mandela. Haar zoektocht leidt haar langs bijzondere verhalen en bijzondere mensen in Zuid-Afrika en Nederland.

In Zuid-Afrika ontmoet Astrid Joosten advocaat en vriend van Mandela George Bizos, een oud bewaker en medegevangene van Robbeneiland en Jo Menell die zijn biografie op film vastlegde. Ook spreekt ze met jongeren die opgroeien in de sloppenwijken van Kaapstad over de rol die Mandela in hun leven speelt. In Nederland praat ze met onder anderen oud-premier Wim Kok, Ed van Thijn en Karin Bloemen. Allen schrijven een persoonlijke boodschap in een groot boek, een laatste woord van vriendschap aan de zieke man die Afrika voorgoed veranderde. In de documentaire worden twee opmerkelijke nieuwsfeiten over Mandela onthuld.

‘De Magie van Mandela’ van Astrid Joosten is op vrijdag 23 december om 23.00 uur en zondag 25 december om 11.00 uur te zien bij de VARA op Nederland 1.


Astrid Joosten: “Tijdens een benefietshow van de VARA 17 jaar geleden verbleef ik ineens een paar uur in de omgeving van Mandela. Het is het enige moment in mijn carrière geweest dat ik eigenlijk niet verder kon presenteren. Mandela vulde de hele studio met dat magische charisma”. Vier jaar na zijn vrijlating is Mandela in 1994 in Nederland om aandacht te vragen voor democratische verkiezingen in Zuid-Afrika. Ruud Gullit kon toen eindelijk de bokaal die hij zeven jaar eerder ontving voor Europees voetballer van het jaar overhandigen aan hem. Ruud Gullit droeg zijn prijs in 1987 op aan Mandela toen deze nog op Robbeneiland zat. Uniek was dat een voetballer zich bemoeit met politiek: dit nieuws ging de hele wereld over. Gullit wilde aanwezig zijn bij de tv-show op één voorwaarde: 15 minuten alleen zijn met Mandela. In de documentaire laat hij eindelijk iets los over deze bijzondere ontmoeting en de jarenlange vriendschap die begon toen Mandela nog op Robbeneiland zat.

Contact met de buitenwereld

Als oprichtster van de Nederlandse anti-apartheidsbeweging maakt Conny Braam zich hard voor het verzet vanuit Nederland. Vanuit een kamertje in het stadhuis van Amsterdam streed Conny voor gerechtigheid in Zuid-Afrika. In de documentaire vertelt ze aan Astrid Joosten hoe Mandela via een vernuftig snufje coderingstechniek van het Nederlands bedrijfsleven contact onderhield met de buitenwereld vanuit Robbeneiland. Zo kon hij de onderhandelingen met het bewind en zijn vrijlating helemaal naar zijn hand zetten.



Ontroerend is de verbondenheid die Ed van Thijn voelde met Mandela, die Amsterdam aandeed toen Van Thijn burgemeester van die stad was. Mandela kwam om Nederland te bedanken voor de steun bij de afschaffing van de apartheid. Beide heren kennen een verleden van vernedering, gevangenschap en onderdrukking vanwege etnische afkomst. Mandela begon tot Van Thijn’s verbazing over het Dagboek van Anne Frank. Dit dagboek was per bladzijde Robbeneiland binnengesmokkeld en van grote betekenis geweest voor de gevangenen. Ze leerden om boven de vernedering te staan. Van Thijn heeft zich ondanks zijn gevangenschap in Westerbork kunnen verzoenen met Duitsland en later met een SS-er die hij tijdens een toespraak ontmoette. Hij zegt: ”de onbedwingbare behoefte om deze SS-er een hand te geven… Dat kan niet losgezien worden van Mandela”.



Tot slot onthult biograaf Jo Menell aan Astrid Joosten, die Mandela acht maanden volgde voor een biografisch portret, een geheim dat wederom bevestigt hoe Mandela, ondanks groot verraad, zijn woede opzij zette voor een grotere gedachte: die van verzoening en vrede.

Presentatie: Astrid Joosten

Samenstelling en regie: Cees Overgaauw

Eindredactie: Kees Schaap en Bernard Krikke

De Magie van Mandela is een productie van de VARA op initiatief van Bernard Krikke en 2WayTraffic

‘De Magie van Mandela’ van Astrid Joosten is dus op vrijdag 23 december om 23.00 uur en zondag 25 december om 11.00 uur te zien bij de VARA op Nederland 1.